Je bent niet je gedachten.

Misschien ken je het wel: je hoofd zit overvol met gedachten en emoties. Dat kan behoorlijk onrustig zijn. Wat als ik je vertel dat jij niet je gedachten bent? Jij hebt ze. Door bewust even afstand te nemen, kun je weer rust vinden en bewuster handelen.

Het kan heel bevrijdend zijn als je inziet dat jij niet je gedachten bént, maar dat je jouw gedachten hébt. Leren met een afstand te kijken naar wat er nou eigenlijk gaande is en niet meteen te reageren: reflecteren i.p.v. reageren.

Yoga chitta vritti nirodha: wat betekend dat?

De Yoga Sutra’s geven met de vier woorden “chitta vritti nirodha” eigenlijk de kern van yoga weer. Simpel gezegd: yoga gaat over het tot rust brengen van je brein, het beheersen van de gedachten. Zie het als het terug in bedwang houden van een ongeduldige kleuter die steeds de boel op stelten zet. Jij bent de baas; je hebt de controle over je eigen gedachten.

Chitta is je brein, het hele mentale complex. Je beleving van zelf; wie ben ik. Het communiceert met de zintuigen.
Vritti zijn de gedachten golven, de hersenspinsels. Je niet prettig voelen. In de war zijn. Door mentale en/of emotionele ervaringen en gebeurtenissen.
Nirodha is het controleren. Tot een halt roepen.

Met deze sutra (1.2 van de Yoga Sutras), deze vier woorden, wordt alles wat Yoga behelst samengevat. Dit is het. Verder niks. Hiermee is alles gezegd.
Maar het leven is zoveel ingewikkelder! Want hoe krijgen we het voor elkaar om die vrittis tot rust te manen. Op het moment dat er iets schuurt, wringt in je leven, ontstaat er disharmonie. Bijvoorbeeld doordat wat je doet en wie je bent niet helemaal samenvalt. Denk hierbij aan de baan die je hebt en niet meer helemaal bij je past. Aan je huidige leef-situatie die een kant uitgaat waar jij je niet happy bij voelt. Aan het ouder worden wat nogal wat ongemakkelijke dingen met zich mee kan brengen. Eigenlijk bij alles waar een overgang plaats vindt (een toestandsverandering) van het een naar het ander.

De kracht van het nu

Overgangen gebeuren voortdurend: van dag naar nacht, van zomer naar winter, en in alle veranderingen in je leven. Alles vindt zijn oorsprong in het hier en nu. Door even stil te staan en te reflecteren, kun je deze overgangen bewust meemaken en in balans komen. Het is een mooie herinnering dat het verleden en de toekomst samenkomen in het moment.

Het een komt voort uit het ander: het ene leidt tot het andere. Elke oorzaak heeft een gevolg. Geen enkel moment gaat over in het andere zonder het gemeenschappelijke veld van het nu te raken, waarin het vorige en het volgende samen komen. Met de kracht van HIER & Nu weer in balans.

5 toestanden van de geest

Onze geest kent verschillende toestanden. Soms ben je in de war en vol energie (Rajas), dan weer loom en traag (Tamas). Maar er zijn ook momenten van helderheid en focus (Sattva). De uitdaging is om je geest zoveel mogelijk in die heldere, kalme toestand te brengen.

Praktische tips om je brein tot rust te brengen

• Mediteren: Probeer dagelijks 10 tot 20 minuten stil te zitten. Zo leer je observeren wat er in je hoofd gebeurt.
• Wandelen: Een rustige wandeling helpt om je gedachten even de vrije loop te laten en zo ruimte te creëren.
• Hardlopen: Voor sommigen werkt hardlopen als een perfecte manier om helemaal in het moment te komen.
• Reflecteren: In plaats van direct reageren op emoties, ga even met afstand kijken. Vraag jezelf: “Wat gaat hier eigenlijk gebeuren?” en ontdek wat er schuilgaat achter die eerste emotie.

Reflecteren vs reageren

Als je merkt dat je gedachten de overhand krijgen, is het verleidelijk om meteen te reageren. Maar probeer eens een stapje terug te doen. Beschouw je gedachten als een bediende in huis: hij mag er zijn, maar jij bent de baas. Door te reflecteren kun je bewuster kiezen voor een reactie die beter bij je past. Lees ook mijn BLOG: Gezichten van boosheid en de kracht van loslaten)

Ben de baas over je gedachten. Zoals in het volgende voorbeeld: wie is the master of the house. De bediende die zich helemaal de baas van het huis voelt als zijn baas weg is. Hij gaat op zijn stoel zitten, kijkt TV, drinkt uit zijn beker enz. Totdat de baas weer thuis komt. En de bediende meteen weer zijn plek weet. De bediende in dit voorbeeld, dat zijn jouw gedachten. De baas, dat ben jij. Laat je brein weten wie de baas is.
Je kan je brein ook zien als een ongeduldige kleuter die maar niet op zijn krukje kan blijven zitten. Maan de kleuter steeds weer, met vriendelijke instructies dat ‘ie moet blijven zitten. Kom weer terug op je krukje!

Persoonlijke ervaring

Zelf heb ik gemerkt hoe krachtig het kan zijn om even stil te staan en na te denken. Bij tegenslag of stress neem ik de tijd om te reflecteren. Dit helpt me om weer in balans te komen en met frisse energie verder te gaan. Misschien herken jij dat gevoel ook wel.

Visuele inspiratie

Denk er eens over na om in je leefruimte iets toe te voegen wat je herinnert aan rust en balans. Een mooie natuurfoto of een inspirerende quote kan wonderen doen voor je gemoedsrust.

Tot Slot

Onthoud: je bent niet je gedachten. Jij hebt de mogelijkheid om even stil te staan, te reflecteren en zo weer de controle te nemen over wat in je hoofd omgaat. Probeer vandaag nog een moment voor jezelf in te bouwen en ontdek hoe dit jouw leven kan verrijken. Heb jij nog tips of ervaringen? Deel ze gerust!